काठमाडौं । नेपालबाट भारततर्फ निर्यात हुने खाने तेलको निर्यात रोक्न सरकारले छलफल थालेको छ । नेपालमा कृत्रिम अभाव सिर्जना गरेर तेल भारततर्फ निकासी भइरहेपछि निर्यातमा कडाइ गर्न खोजिएको उद्योग, वाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्रालयले जनाएको छ ।
स्वदेशको खपतभन्दा पनि उच्च मात्रामा नेपालमा तेल आयात भए पनि व्यवसायीले भारततर्फ निर्यात बढाएर कृत्रिम मूल्य वृद्धिको अवस्था सिर्जना गरेपछि निर्यात रोकेर आपूर्ति बढाउन खोजिएको मन्त्रालय उच्च स्रोतले बतायो ।
आपूर्तिको नियमअनुसार आपूर्ति बढ्दा मूल्य घट्ने र आपूर्ति घट्दा मूल्य बढ्नुपर्ने हो तर यहाँ त्यस्तो देखिएन,’ एक अधिकारीले भने ‘तेस्रो देशबाट आयात गरेर पुनः अर्को मुलुकमा किन पठाउने ?’
तेल उद्योगीले नेपालमा आफ्नो अनुकुलको मूल्य राखेर मात्रै तेल बजारमा पठाउने गरेको सरकारी ठहर छ । खाने तेलको निर्यात रोक्नेबारे कुराकानी भएको वाणिज्य आपूर्ति तथा उपभोक्ता संरक्षण विभागले जनाएको छ ।
केही दिनअघि तेल उत्पादकसँग विभागले यसबारे धारणा मागिएको विभागका एक अधिकारीले बताए । ‘प्रशस्त आयात गरेर पनि बजारमा उद्योगीले कार्टेलिङ गरेपछि नयाँ निर्णय लिन अध्ययन थालेका हौं, व्यवसायीले आफूहरुसँग मौज्दात नरहेको दावी गरेका छन्,’ विभाग स्रोतले भन्यो ।
चालु आवको ७ महिनासम्म नेपालमा १२ अर्ब ३८ करोडको सूर्यमुखी तेलको कच्चा पदार्थ आयात भएको छ । यस्तै ११ अर्ब ६५ करोड रुपैयाँ बराबरको भटमासको कच्चा पदार्थ तथा कच्चा तेल नेपाल भित्रिएको छ ।
यस्तै ३७ अर्ब ७० करोडको सोयबिन तेल भारतर्फ निर्यात भएको छ भने २ खर्ब ६३ करोडको सनफ्लावर तेल नेपालबाट निर्यात भएको छ ।